Straalangst: net zo eng als faalangst

Bijna zes jaar lang stond er in mijn rapport op de lagere school: ‘Heidi heeft goed contact met iedereen, maar is wel erg stil in de klas. Ze mag zich meer laten zien en horen.’ Van de eerste tot de zesde klas steeds hetzelfde liedje.

Tot de uitslag van mijn CITO-toets bekend werd…

Het was alsof er een last van mijn schouders viel. Zonder de druk van cijfers en toetsen voelde ik me ineens lichter, vrijer. Eindelijk kon ik gewoon mezelf zijn: een tikkie brutaal, speels en creatief in mijn denken. 

Van braaf zijn en goed leren ging ik naar meer bravoure en lekker spelen. Dat voelde eigen en goed.

Prompt stond er in mijn laatste rapport: ‘Heidi’s werkhouding is de laatste tijd minder. Ze praat teveel en is soms brutaal.’

Huilend stormde ik naar boven toen ik dat rapport thuis liet zien. Doe je na bijna zes jaar eindelijk wat ze willen, is dat óók niet goed. 

Die boodschap – eerst niet genoeg, daarna te veel – bleef hangen. Het werd een onzichtbare lat waar ik mezelf steeds aan moest meten, zonder ooit precies goed te scoren. 

Het ene moment was ik te stil, het volgende te aanwezig. Geen wonder dat ik mezelf begon af te remmen en aan te passen als een kameleon. Mezelf zijn en stralen bleek immers super riskant! 

Straalangst

Dat is precies de kern van straalangst: het idee dat je nooit precies goed genoeg bent zoals je werkelijk bent.

Straalangst is de angst om op de voorgrond te shinen. Het lijkt onschuldig, maar het beperkt je diepgaand. Zeker als je net als ik een bedachtzame denker bent die vaak kritisch naar zichzelf kijkt. ;-)

Straalangst raakt aan een diep mechanisme: als je straalt, val je op. En als je opvalt, stel je jezelf open voor kritiek of afwijzing. Dus hou je jezelf klein. Want als je niet schittert, kun je ook niet ‘te veel’ zijn, toch?

Maar daarmee doe je niet alleen jezelf, maar ook de wereld tekort.

Het voelt vaak alsof stralen gelijkstaat aan borstklopperij, alsof je anderen ongemakkelijk maakt met jouw licht. Dat stemmetje in je hoofd fluistert: “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.”

Deep fix

Straalangst is geen oppervlakkig probleem. Het raakt vaak aan oude ervaringen van afwijzing die je misschien als kind al hebt opgedaan. 

Een quick fix is er niet of lost niks op. Straalangst vraagt om een diepe verandering. Een deep fix dus.

Voluit stralen – precies zoals je werkelijk bent – vraagt nieuwsgierigheid en moed.

Kom gerust in gesprek als dit voor jou het moment is.